Kurmaylarına bu soruyu soran Devlet Bahçeli Nazım Hikmet’in Türk vatandaşlığına alınması konusunda hukuki inceleme istedi.
Şamil TAYYAR – SIYASET MUHABIRI
MHP’DE bir yandan Nazım Hikmet’e yönelik “vatan şairi değil, vatan haini” şeklinde tepkiler seslendirilir, diğer yandan kararnameyle Türk vatandaşlığına alınamayacağı yönünde tartışmalar yapılırken, Genel Başkan ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli, konunun yumuşatılması yönünde girişimde bulundu.
Bahçeli, Nazım Hikmet’in Türk vatandaşlığına alınması için ne yapılması gerektiği konusunda hukuki inceleme başlattı.
İnceleme yapması için MHP Genel Sekreteri, emekli tuğgeneral Nur Sefa Pandar’ı görevlendiren Bahçeli’nin, bakan ve kurmaylarına da “Ne diyorsunuz, Nazım’a bir jest yapalım mı?” diye sorduğu ve ortamı yumuşatmaya çalıştığı belirtildi.
MHP’nin, hukuki incelemenin sonucuna göre Nazım’a jest yapması benimsendi.
Emekli general Pandar yaptığı inceleme sonucu. Nazım Hikmet hakkındaki hukuki tartışmaların, 12 Eylül sonrası yurtdışına kaçan sağ ve sol kesimden 208 kişinin yeniden Türk vatandaşlığına alınmasını öngören 1992 yılında çıkarılan yasadan kaynaklandığını ortaya koydu. O tarihte Şanar Yurdatapan, Melike Demirağ, Enver Altaylı, Musa Serdar Çelebi, Ali Batman, Sarp Kuray gibi çok sayıda ünlü, bu yasayla Türk vatandaşlığına geri alınmıştı. Pandar, bu arada, Nazım Hikmet’in kardeşi tarafından, Nazım’ın Türk vatandaşlığına alınması için yaptığı başvurunun da Danıştay’dan geri döndüğünü belirledi. Pandar’ın bu saptamalarından sonra, MHP’de Nazım Hikmet’in vatandaşlığa iadesi için Bakanlar Kurulu kararı yerine yasa çıkarılması gerektiği ortaya atılırken, öte yandan kişisel başvuru yapılması gerektiği de iddia edildi.
Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz’ün “Nazım Hikmet mezarından çıksın başvursun, o zaman bakalım sözünün de bu araştırmaya dayandığı belirtildi. Bahçeli, inceleme sonrasında konuyu Başbakan Ecevit’e götürecek ve görüş ayrılıklarının giderilmesi halinde Bahçeli’nin kararnameyi imzalayacağı veya sorunun bir yasa tasarısı ile çözümünün düşünüleceği belirtildi.
Şanar Yurdatapan: Başvuru gerekmiyor
12 YIL sonra vatandaşlığa alınan Şanar Yurdatapan ise, SABAH’ın sorularını yanıtlarken, MHP’nin endişelerinin haksız olduğunu savundu. 1992 yılında vatandaşlığa alınan Yurdatapan, şunları söyledi:
“Demirel ve Inönü seçim öncesi bizlerin Türk vatandaşlığına geri alınacağı yönünde seçmene vaatlerde bulundu. 1991 sonunda, iktidara gelir gelmez de, bu konuda karar aldılar. Bize dendi ki, ‘Şu tarihe kadar dilekçeyle başvurursanız, Türk vatandaşlığına geri alınacaksınız’. Biz karşı çıktık, ‘Türk vatandaşlığından atılırken dilekçe mi verdik ki, alınırken bizden dilekçe isteniyor’ diyerek, bunu reddettik. O zaman hükümet baktı ki olmuyor, yeni bir kanun çıkardı ve başvurumuza gerek kalmadan otomatik olarak vatandaşlığımız iade edildi. Aynı şekilde Nazım Hikmet’i Türk vatandaşlığından atarken onayını aldılar mı, şimdi kişisel başvurudan söz ediyorlar.”
Kararnamenin mimari Kültür Bakanı İstemihan Talay ise, imzaya açılan Bakanlar Kumlu kararıyla, Nazım Hikmet’i Türk vatandaşlığından çıkaran kararın geri alınacağını savunuyor.
Şubat 2001 – Sabah Gazetesi Arşivi
